Thư gửi các đối tác của UNAIDS năm 2010

Giám đốc điều hành của UNAIDS ông Michel Sidibé đã gửi bức thư thứ hai tới các đối tác của tổ chức trên toàn cầu. Trong thư, ông điểm lại những thành quả chính mà công cuộc ứng phó với HIV đã đạt được trong năm 2009 và diễn giải chi tiết về những lĩnh vực cần nhiều nỗ lực tập trung hơn nữa trong năm 2010 cũng như một vài năm tới, nhằm đạt được các Mục tiêu phát triển thiên niên kỷ vào năm 2015.

Tháng 2/ 2010

Các bạn thân mến,

Tôi viết bức thư này gửi tới các bạn từ đất nước Swaziland. Tôi vừa tới thăm một bệnh viện của tổ chức Family Life
Association tại đây. Đây là một bệnh viện tổng hợp, cung cấp các dịch vụ kế hoạch hóa gia đình, chăm sóc thai sản, đỡ đẻ và chăm sóc trẻ sơ sinh, cũng như các dịch vụ dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con, tư vấn và xét nghiệm HIV, và điều trị kháng virus.Tôi mong sẽ có nhiều hơn nữa các ví dụ tương tự về cách tiếp cận tổng hợp trong ứng phó với HIV như vậy trong thời gian tới.
Năm đầu tiên trên cương vị giám đốc điều hành UNAIDS của tôi đã được truyền cảm hứng bằng sự mạnh dạn, hăng hái. Tôi đã nạp năng lượng cho mình từ sự phối hợp với các cơ quan đồng tài trợ của UNAIDS và sự ủng hộ mà chúng tôi nhận được cho tầm nhìn và phương hướng mới của UNAIDS. Tuy nhiên, phần đẹp nhất trong công việc của tôi là được gặp gỡ với những con người đáng khâm phục, những con người đã làm được những việc bất  khả thi với những giá trị của mình.

Tại cuộc họp ban quản lý Quỹ toàn cầu về phòng chống AIDS, Lao và Sốt rét tháng 5 năm 2009, tôi đã kêu gọi chấm dứt hoàn toàn việc lây truyền HIV từ mẹ sang con vào năm 2015. Tôi rất phấn khởi vì đã nhận được sự ủng hộ từ nhiều nhân vật nổi tiếng n hư Đệ nhất phu nhân nước Pháp, bà Carla Bruni-Sarkozy. Bà đã nói rằng,” điều thiết yếu là chúng ta phải tăng cường các nỗ lực và tiếp tục giáo dục phụ nữ về sứckhỏe của họ. Làm như vậy chúng ta  sẽ có thể xóa bỏ hoàn toàn việc lây truyền HIV từ mẹ sang con.” UNAIDS sẽ nỗ lực gấp bội để biến giấc mơ này thành hiện thực.

Năm 2009 là một năm khó khăn cho nhiều cộng đồng. Sự phục hồi chậm chạp từ cuộc khủng hoảng kinh tế, những thay đổi trong các mối nguy cơ toàn cầu và quá trình phức tạp trong việc tiến tới nhât trí về những vấn đề thiết yếu như biến đổi khí hậu là những vấn đề nổi cộm trong năm.

Mới bước sang năm 2010 nhưng chúng ta đã phải chứng kiến sự tàn phá đất nước Haiti, nơi có dịch HIV nghiêm trọng nhất ở khu vực Caribê. Trước khi xảy ra động đất, ước tính có 120 000 người sống với HIV tại Haiti. Tạ ơn Chúa, các cán bộ UNAIDS đang làm việc tại Haiti đều an toàn và tôi xin cam kết sẽ sát cánh cùng Tổng thư ký Liên Hợp Quốc ngài Ban Ki-moon trong việc hỗ trợ nhân dân Haiti tái thiết đời sống và củng cố công cuộc ứng phó với AIDS của đất nước này.

AIDS đã có cả những thắng lợi cũng như thất bại trong năm vừa qua. Nhìn vào mặt tích cực, việc điều trị kháng virus đã đến được với hơn 4 triệu người. Lần đầu tiên, chúng ta đã có được số liệu về xu hướng dịch cho thấy số lượng các ca nhiễm mới đang đi xuống – giảm 17% trên toàn thế giới trong vòng 8 năm qua. Bước tiến rõ rệt nhất được ghi nhận ở tiểu vùng Sahara thuộc châu Phi. Số người nhiễm mới vào năm 2008 ở đây đã giảm hơn 400 000 so với năm 2001.

Chúng ta đã chứng kiến vai trò lãnh đạo nổi bật về AIDS của các chính phủ như Nam Phi cũng như việc gỡ bỏ lệnh cấm những người có HIV nhập cảnh vào các quốc gia như Hoa Kỳ. Chúng ta đã có niềm hy vọng mới về việc nghiên cứu vắc-xin nhờ cam kết tài trợ 10 tỷ đô-la cho việc nghiên cứu vắc-xin trong 10 năm tới của Quỹ Bill & Melinda Gates. Chúng ta cũng đã được thấy tòa án tối cao Delhi phủ quyết một bộ luật chống lại những người nam tình dục đồng giới của Ấn Độ.

Tuy vậy, chúng ta cũng đã chứng kiến nhiều quốc gia đưa ra những văn bản pháp luật hạn chế các quyền con người. Các luật này thường tập trung vào việc tội phạm hóa hành vi và có thể đẩy người dân đến chỗ có nguy cơ lây nhiễm HIV cao hay gặp trở ngại trong việc tiếp cận đến các dịch vụ thiết yếu để duy trì sự sống gồm dự phòng HIV, điều trị, chăm sóc và hỗ trợ.

Dịch HIV đang biến đổi. Tại nhiều quốc gia và khu vực, các dạng lây truyền HIV hiện tại đã khác nhiều so với 10 năm trước. Ở châu Á, HIV đang ngày càng ảnh hưởng đến các cặp quan hệ tình dục khác giới, ngoài nhóm người bán dâm và tiêm chích ma túy. Ở Đông Âu, việc lây truyền HIV chủ yếu là qua con đường tiêm chích ma túy, nhưng chúng ta đang thấy ngày càng nhiều bạn tình của những người tiêm chích ma túy bị lây nhiễm HIV. Công cuộc ứng phó với AIDS phải đi trước những thay đổi này nếu không con virus sẽ vượt trước chúng ta.

Chính là với tất cả những suy nghĩ này tôi đã viết nên bức thư thứ hai gửi các bạn, tập trung vào một số giá trị cơ bản. Đây là những giá trị có thể giúp thay đổi hướng phát triển của dịch.

Thực hiện công bằng
Công bằng bắt nguồn từ suy nghĩ tất cả mọi người cần được hưởng sự tiếp cận như nhau đến các dịch vụ dự phòng HIV, điều trị, chăm sóc và hỗ trợ. Thách thức hiện nay của chúng ta là nâng những thành quả mà các quốc gia đã đạt được lên mức tiếp cận phổ cập và dùng kết quả này để tiến tới thực hiện các Mục tiêu phát triển thiên niên kỷ.

Đầu tư dựa vào bằng chứng để có kết quả tốt hơn
Dịch HIV đang biến đổi – chúng ta đang thấy ngày càng nhiều các thay đổi về mô hình lây truyền HIV ở các khu vực khác nhau trên thế giới. Công cuộc ứng phó với HIV bây giờ phải dựa vào bằng chứng chứ không phải cảm nhận. Dùng khoa học và số liệu không có nghĩa chúng ta không thể tôn trọng các nền văn hóa và truyền thống khác nhau.

Khung kết quả: 9 lĩnh vực ưu tiên
Khung kết quả của UNAIDS được xây dựng với đam mê và quyết tâm rằng “CHÚNG TA CÓ THỂ”. Tài liệu này thể hiện rằng công việc của chúng ta tập trung vào việc mang lại kết quả và giúp chúng ta giải trình về công việc và sử dụng ngân sách. Khung kết quả này đã được những người đứng đầu các cơ quan đồng tài trợ UNAIDS duyệt vào tháng 4 năm ngoái. Chín lĩnh vực ưu tiên này được lựa chọn vì đó là những lĩnh vực trực tiếp giúp các quốc gia đạt được các mục tiêu tiếp cận phổ cập của mình cũng như đóng góp cho việc thực hiện các Mục tiêu phát triển thiên niên kỷ.

Luôn đảm bảo quyền và nhân phẩm
Hiện còn 57 quốc gia vẫn đang áp đặt một số hình thức hạn chế nhập cảnh, lưu trú và cư trú đối với những người có HIV. UNAIDS sẽ vận động để cho tất cả những người sống với HIV đều có quyền tự do di chuyển trên toàn thế giới.

Không có người nhiễm mới – điều trị cho tất cả những người có nhu cầu
Tôi đã suy nghĩ nhiều về con số 0 kể từ khi chúng ta bước vào thập niên mới. Cụ thể là không còn người nhiễm mới và làm thế nào để đạt được điều này. Phấn đấu để đạt được con số 0 đó sẽ cần tới một cuộc cách mạng về dự phòng. Đồng thời chúng ta cũng phải tiếp tục bảo đảm việc điều trị cho tất cả những người có nhu cầu – điều này đặc biệt quan trọng với những thay đổi đưa ra trong hướng dẫn mới về điều trị kháng virus.

Tận dụng mối liên hệ đa chiều của AIDS
Chúng ta sẽ được thấy trong năm 2010 liên hệ của AIDS tới nhiều vấn đề quan trọng trên thế giới, từ các vấn đề về sức khỏe và phát triển toàn cầu đến các vấn đề về quyền và kinh tế. Tận dụng các kết quả của công cuộc ứng phó với AIDS để liên hệ tới các vấn đề khác đồng nghĩa với việc chúng ta có thể tăng thêm số người được hưởng lợi từ cuộc chiến chống AIDS.

Hướng tới tương lai
Năm đầu tiên tại nhiệm đã giúp tôi nhìn nhận được ý nghĩa thực sự của thắng lợi về tinh thần và tôi xin hứa với các bạn rằng nguồn năng lượng trong tôi đã được thức tỉnh một lần nữa. Cho phép tôi nhấn mạnh một lần nữa 3 điều quan trọng cho năm 2010 này. Đó là:
1. Đếm ngược tới xóa bỏ hoàn toàn sự lây truyền HIV từ mẹ sang con đã bắt đầu và mỗi bước chúng ta đi cần đưa ta đến gần hơn với mục tiêu này.
2. Không có người nhiễm HIV mới và điều trị mức 2.0. Tôi kêu gọi chúng ta có những hành động khẩn trương và tư duy mới để mang lại kết quả tốt hơn.
3. Tập trung vào các nhà lãnh đạo trong tương lai. Chúng ta cần xác định, hướng dẫn và học hỏi từ một nhóm những vận động viên chạy đường trường, những người mai này sẽ đón nhận cây gậy từ chúng ta và tiếp tục chạy qua đích.

Cuối cùng, tôi xin bày tỏ sự vinh hạnh vì được làm việc cùng với một nhóm các cộng sự hàng ngày mang đến cho tôi nguồn cảm hứng làm việc. Và tôi xin cảm ơn tất cả các tổ chức đối tác của UNAIDS vì sự tin tưởng của các bạn. Tôi trông đợi được các bạn đóng góp ý kiến về việc làm thế nào để chúng ta có thể cùng nhau đưa hy vọng trở thành hiện thực.

Michel Sidibé
Giám đốc điều hành UNAIDS