Hội nghị tổng kết 20 năm điều trị và chăm sóc HIV/AIDS ở Việt Nam

Kính thưa Ông Đoàn Hữu Bảy, Phó Vụ trưởng Vụ Khoa – Giáo, Văn – Xã, Văn phòng Chính phủ

 

Kính thưa PGS. Ts. Nguyễn Hoàng Long, Cục trưởng Cục phòng, chống HIV/AIDS

 

Thưa các đồng nghiệp và các bạn,

 

Tôi rất vui và vinh dự được thay mặt UNAIDS phát biểu tại hội nghị tổng kết 20 năm điều trị và chăm sóc HIV/AIDS ở Việt Nam ngày hôm nay. Đầu giờ sáng, chúng ta đã cùng điểm lại những mốc chính trên chặng đường 20 năm chăm sóc, điều trị cứu người của chương trình phòng, chống HIV/AIDS quốc gia, đồng thời phác thảo tầm nhìn cho chặng đường tiếp theo nhằm tiếp tục mở rộng hơn nữa độ bao phủ dịch vụ điều trị, chăm sóc HIV và tối ưu hóa chất lượng điều trị. Hội nghị này cũng rất kịp thời vì diễn ra trong bối cảnh sang năm 2020 tới đây, tất cả các quốc gia sẽ sơ kết tiến độ thực hiện Tuyên bố Chính trị của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc về HIV và AIDS trong đó có chỉ tiêu 90-90-90 về điều trị, mà Việt Nam cùng các quốc gia đã cam kết thực hiện.

 

Nhân dịp này, tôi xin được chúc mừng Việt Nam, đặc biệt là Cục phòng chống HIV/AIDS vì những bước tiến và thành tựu nổi bật trong việc không ngừng mở rộng chương trinh chăm sóc, điều trị HIV/AIDS, nâng cao chất lượng dịch vụ và đa dạng hóa các phương thức cung cấp dịch vụ trong suốt 20 năm qua. Những nỗ lực không mệt mỏi của các bạn, cả trên mặt trận dự phòng và điều trị HIV, đã góp phần cứu sống hàng trăm ngàn sinh mệnh, cả trong cộng đồng và trong các trại giam, giúp nhiều người cha, mẹ sống với HIV có thể sinh con khỏe mạnh, không nhiễm HIV, và giúp gần nửa triệu người tránh khỏi bị lây nhiễm HIV.

 

Việt Nam đã không thể đạt được những thành tựu to lớn này nếu thiếu vai trò lãnh đạo mạnh mẽ và các quan hệ đối tác khăng khít, hiệu quả mà Cục phòng chống HIV/AIDS đã dày công xây dựng, vun đắp với tất cả các cơ quan hữu quan trong Chính phủ, với các nhóm cộng đồng chịu ảnh hưởng chính bởi HIV, và với các tổ chức quốc tế hoạt động trong lĩnh vực phòng chống HIV. Một lần nữa, tôi xin chúc mừng Cục phòng chống HIV/AIDS đã luôn đi đầu trong việc điều phối, huy động toàn diện các đối tác để cùng nhau đưa chương trình chăm sóc, điều trị HIV/AIDS liên tục gặt hái những thành tựu to lớn, tiến lên đồng thời trên cả hai phương diện là thực hiện các mục tiêu quốc gia về điều trị và bảo đảm tính bền vững của chương trình. Việt Nam đang đi đầu trên trường quốc tế với nỗ lực chuyển đổi từ nguồn tài trợ nước ngoài sang nguồn tài chính trong nước để đảm bảo tính bền vững cho chương trinh chăm sóc, điều trị HIV.

 

UNAIDS vinh dự đã được đồng hành cùng Cục phòng chống HIV/AIDS và tất cả các đối tác trong cuộc hành trình đầy tính nhân văn này. Từ việc xúc tiến huy động, tiếp nhận viện trợ trong những năm đầu của chương trinh để mang thuốc ARV đến cho nhiều người dân hơn đến việc xây dựng bằng chứng, vận động, đặt nền tảng cho việc ban hành Quyết định 1899 của Thủ tướng Chính phủ định hướng sử dụng nguồn bảo hiểm y tế (BHYT) cho điều trị HIV. Từ việc kết nối, tổ chức trao đổi kinh nghiệm với các quốc gia trong khu vực để xây dựng kế hoạch triển khai BHYT ở Việt Nam đến xúc tiến các cuộc đối thoại đa bên giữa đại diện cộng đồng, đại diện cơ quan quản lý và đai diện cơ quan lập pháp để đảm bảo triển khai điều trị HIV bằng nguồn BHYT không ảnh hưởng đến việc tiếp cận và sử dụng dịch vụ của người sống với HIV. Từ việc hỗ trợ thí điểm các sáng kiến mới nhằm không ngừng cải tiến việc cung cấp và sử dụng các dịch vụ dự phòng, điều trị HIV kể cả ở các vùng sâu vùng xa đến vận động, thúc đẩy việc sử dụng các điểm linh hoạt trong Hiệp định về các khía cạnh thương mại trong quyền sở hữu trí tuệ (TRIPS) của Tổ chức thương mại thế giới nhằm đảm bảo Việt Nam có thể tiếp cận bền vững đến các loại thuốc kháng virut có chất lượng và giá thành phải chăng.

 

Cùng nhau nỗ lực, chúng ta đã tạo nên nhiều bước tiến mạnh mẽ và kiềm chế được sự lây lan của HIV ở Việt Nam trong 20 năm qua. Nhưng hiện nay chúng ta đang thấy xuất hiện những hành vi nguy cơ mới và dịch HIV gia tăng trong một số nhóm chính có nguy cơ cao như nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới và những người sử dụng ma túy. Hơn bao giờ hết, chúng ta cần thắt chặt hơn nữa các quan hệ đối tác, hợp tác nhịp nhàng, hiệu quả hơn, theo đúng tinh thần của chủ đề Tháng hành động quốc gia phòng chống AIDS năm nay, để có thể thực hiện được các chỉ tiêu 90-90-90 về điều trị HIV, và kết thúc được dịch AIDS để AIDS không còn là một mối nguy cho sức khỏe cộng đồng ở Việt Nam.

 

Chúng ta hãy vận dụng tối đa cơ hội lịch sử mà chúng ta đang có, với việc sửa đổi, bổ sung Luật phòng chống HIV/AIDS và việc xây dựng Chiến lược quốc gia phòng, chống HIV/AIDS đến năm 2030, để đẩy mạnh hơn nữa việc áp dụng, triển khai các sáng kiến mới trong đó lấy người dân làm trung tâm, để sao cho những người dễ bị tổn thương nhất cũng tiếp cận được dịch vụ chăm sóc, điều trị HIV, bao gồm dịch vụ điều trị dự phòng trước phơi nhiễm; thể chế hóa và duy trì bền vững vai trò cung cấp dịch vụ phòng chống HIV của các tổ chức cộng đồng; tăng cường lồng ghép cung cấp dịch vụ để đáp ứng tốt hơn các nhu cầu khám, chữa bệnh của những nhóm người chịu ảnh hưởng chính bởi HIV; và bao trùm trên hết là một môi trường thuận lợi, không kỳ thì, để mọi người dân đều được sống khỏe mạnh và trọn vẹn.

 

Như Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã ra lời kêu gọi vào Ngày Thế giới PC AIDS vừa qua, chúng ta hãy nỗ lực để nhanh chóng mở rộng bao phủ điều trị HIV như đã cam kết, đồng thời đảm bảo rằng các dịch vụ điều trị có chất lượng tốt và không ảnh hưởng đến quyền bảo mật của người sống với HIV khi tham gia điều trị. Thực hiện được lời kêu gọi của PTT, Việt Nam sẽ nêu tấm gương sáng trong nỗ lực không để người dân nào bị bỏ lại phía sau, đồng thời đóng góp được bài học kinh nghiệm quí báu cho những nỗ lực lớn hơn về thực hiện Chăm sóc sức khỏe toàn dân và các Mục tiêu phát triển bền vững.

 

Chúng ta cùng chung một ước mơ, và tôi tin tưởng rằng, cùng nhau hành động, Việt Nam sẽ trở thành quốc gia đầu tiên ở châu Á – Thái Bình Dương đạt được chỉ tiêu 90-90-90 về điều trị HIV.

 

Viet Nam Vô địch!

 

Xin cảm ơn và chúc sức khỏe!