Cần đánh giá tiến độ thực hiện các mục tiêu quốc gia về AIDSg National AIDS Targets

Trước thềm cuộc họp cấp cao của Liên Hợp Quốc về các Mục tiêu Phát triển Thiên niên kỷ, UNAIDS kêu gọi tất cả các quốc gia đánh giá tiến độ và các rào cản trong việc thực hiện các mục tiêu quốc gia về tiếp cận phổ cập.

Gaborone/Geneva, ngày 18/2/2010 – UNAIDS đang kêu gọi một nỗ lực quốc tế nhằm làm mới cam kết thực hiện tiếp cận phổ cập đến dự phòng HIV, điều trị, chăm sóc và hỗ trợ. Các quốc gia được khuyến khích đánh giá tiến độ thực hiện tiếp cận phổ cập với một tiến trình tham vấn cởi mở và toàn diện có sự tham gia của các cơ quan chính phủ, các đối tác phát triển, các tổ chức xã hội dân sự, các mạng lưới người sống với HIV và các nhóm cộng đồng. UNAIDS sẽ hỗ trợ các quốc gia và các tổ chức khu vực thực hiện việc đánh giá này. Giám đốc điều hành UNAIDS ông Michel Sidibé đã ra lời kêu gọi này trong chuyến thăm và làm việc chính thức tại Bôtxoana.

“Tiếp cận phổ cập đến dự phòng HIV, điều trị, chăm sóc và hỗ trợ đồng nghĩa với việc thực hiện công bằng. Đây là một phong trào toàn cầu đang cứu sống hang triệu sinh mạng,” ông Sidibé tuyên bố. “Tuy vậy tiến độ thực hiện còn chưa đồng đều, bởi vậy chúng ta cần tổng kết xem các hoạt động nào đang mang lại kết quả và hoạt động nào không hiệu quả, cũng như xây dựng mối liên kết giữa kết quả phòng chống AIDS với các mục tiêu phát triển thiên niên kỷ.”

UNAIDS hoan nghênh tiến bộ của Bôtxoana trong việc tiến tới thực hiện các mục tiêu về tiếp cận phổ cập. Dù là một trong những quốc gia có số hiện nhiễm HIV cao nhất trên thế giới, quốc gia này đã cung cấp điều trị kháng virus cho hơn 80% số người có nhu cầu. Dịch vụ dự phòng lây truyền từ mẹ sang con cũng có bước tiến rõ rệt, với độ bao phủ đạt hơn 93% vào năm 2009. Bôtxoana là một trong những quốc gia châu Phi đầu tiên xây dựng và thông qua các mục tiêu quốc gia về tiếp cận phổ cập.

“Chúng tôi thành công là nhờ có sự đồng tâm và cam kết mạnh mẽ của chính phủ, các đối tác phát triển và xã hội dân sự trong việc xây dựng các mục tiêu lớn cũng như trọng việc vượt qua các khó khăn trở ngại,” ông Lesego Motsumi, Bộ trưởng về các vấn đề chính phủ và hành chính công phát biểu. “Chúng tôi hoan nghênh và hưởng ứng lời kêu gọi của UNAIDS trong việc đánh giá tiến độ thực hiện tiếp cận phổ cập, nhằm dẫn dắt và hỗ trợ chúng ta trong việc thực hiện các mục tiêu phát triển thiên niên kỷ.”

Phong trào tiếp cập phổ cập ra đời năm 2006 khi các quốc gia thành viên LHQ ký tuyên bố chính trị nhằm thực hiện tiếp cận phổ cập tới dự phòng HIV, điều trị, chăm sóc và hỗ trợ. Mục đích của phong trào này là bảo đảm cho mọi người dân quyền tiếp cận các dịch vụ dự phòng HIV, điều trị, chăm sóc và hỗ trợ vào năm 2010 bất kể họ sống ở đâu. Các quốc gia đã thể hiện cam kết bằng cách đặt ra các mục tiêu quốc gia rất cao. Tuy nhiên tiến độ thực hiện các mục tiêu này còn rất khác nhau – một vài quốc gia đã thực hiện vượt mức một số mục tiêu trong khi chưa đạt được các mục tiêu khác.

“Đây là lúc những người sống với HIV, các nhóm cộng đồng và các chính phủ cần ngồi lại với nhau và thảo luận một cách chân thành về việc chúng ta đã thực hiện được gì và cần đạt tới đâu để có thể thay đổi quỹ đạo phát triển của dịch bệnh,” David Ngele, một đại diện của mạng lưới những người sống với HIV ở Bôtxoa na phát biểu.

Việc đánh giá ở cấp quốc gia và khu vực, diễn ra ở tất cả các khu vực trên thế giới, sẽ dùng số liệu thu thập cho các báo cáo quốc gia làm cơ sở xác định các rào cản và chiến lược thực hiện mục tiêu trong năm 2010 và xa hơn nữa. UNAIDS sẽ thành lập một nhóm tư vấn quốc tế để phân tích các báo cáo này và đưa ra khuyến nghị về phương thức để thúc đẩy nhanh hơn nữa tiến độ thực hiện tiếp cận phổ cập.

UNAIDS cam kết đảm bảo sự hỗ trợ của các tổ chức chính trị, xã hội và kinh tế cấp khu vực cho tiến trình này trong năm 2010. “Tiến trình đánh giá ở châu Phi sẽ cho phép các quốc gia trên toàn châu lục lượng tính được tiến độ so với các cam kết đã đưa ra năm 1996,” ông Sidibé cho biết.

Việc đánh giá tiến độ thực hiện tiếp cận phổ cập năm 2010 sẽ tạo ra một diễn đàn nơi các đối tác có thể giải trình đồng thời ghi nhận những kết quả đã đạt được. Ngoài ra, các nhà hoạch định chính sách và những người thực hiện hoạt động có thể cùng nhau xây dựng các chiến lược mới để vượt qua những rào cản gặp phải trong quá trình thực hiện. Các quá trình tham vấn sẽ tạo cơ hội phân tích các cách tiếp cận hiện có trong dự phòng HIV, xác định các khoảng trống cũng như ưu tiên. Tiến trình này sẽ thúc đẩy một cuộc cách mạng về dự phòng nhằm đạt mục đích không có người nhiễm mới, bao gồm cả việc triệt tiêu hoàn toàn lây truyền từ mẹ sang con. Tiến trình này cũng sẽ giúp các quốc gia điều chỉnh lại các kế hoạch của mình về tiếp cận điều trị theo qui định mới và bắt đầu suy nghĩ về điều trị ở mức 2.0 – một thế hệ thuốc điều trị mới với nhiều lựa chọn và có tác động kéo dài.

Cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu và những cắt giảm ngân sách quốc gia và tài trợ quốc tế đã bộc lộ những điểm dễ tổn thương trong các chương trình phòng chống AIDS quốc gia. Việc đánh giá sẽ bao gồm cả việc xem xét lại các phương thức đầu tư hiện tại cho AIDS và đề xuất các lựa chọn mới phù hợp với xu hướng dịch bệnh của từng quốc gia và tăng tính hiệu quả.

Việc đánh giá này được mong đợi sẽ thúc đẩy việc điều chỉnh khung chiến lược phòng chống AIDS của các quốc gia, và tăng thêm năng lượng cho các ứng phó quốc gia về AIDS. Tiến trình này cũng sẽ giúp các quốc gia tăng tốc tiến tới thực hiện các mục tiêu tiếp cận phổ cập, làm phương tiện để hiện thực hóa các mục tiêu phát triển thiên niên kỷ.

Để biết thêm thông tin xin liên hệ Nguyễn Thị Bích Huệ | tel. +84 43 822 4383 số lẻ 105 |bichhuen@unaids.org