Bài phát biểu của UNAIDS tại Hội thảo Lồng ghép HIV và AIDS

Thứ sáu, ngày 25 tháng 7 năm 2008

Hà Nội, Việt Nam

Kính gửi các bạn đồng nghiệp Cục Phòng chống HIV/AIDS và các tổ chức đối tác, nhân viên, tình nguyện viên và bạn bè của Tổ chức VSO. Tôi rất vinh hạnh đýợc tham dự cùng các bạn ngày hôm nay trong buổi triển khai Chính sách về vấn ðề HIV/AIDS tại nơi làm việc tại Việt Nam.

Hầu hết mọi nơi trên thế giới đều bị ảnh hưởng bởi đại dịch AIDS. Ðể phản hồi tích cực lại thực tế này, chúng tôi khuyến khích nhân viên đưa vấn đề HIV vào tất cả các mặt trong công việc của họ. Ðiều quan trọng là mọi nhân viên đều được đảm bảo tiếp cận với vấn đề chăm sóc, điều trị, hỗ trợ và ngăn chặn đại dịch HIV/AIDS; họ là người cực lực phản đối sự kỳ thị, phân biệt đối xử tại nơi làm việc, góp phần nâng cao nhận thức và giảm thiểu tác động của đại dịch HIV/AIDS.

Ở đây tôi muốn nêu ra hai điểm trong chính sách của VSO mà tôi coi là hai ví dụ điển hình cho các tổ chức khác. Trước tiên VSO đã biến chính sách này trở thành một chính sách sống và có thể thực hiện được. Chính sách này cần có ngân sách và bản thân nó đã có ngân sách hoạt động. Chính sách được xem xét và cập nhật hai năm một lần. Và như ta đã thấy trong tuần này, điểm quan trọng hơn hết là nó tập trung địa phương hóa thông qua sự hỗ trợ cộng tác từ đối tác.

Thứ hai, Chính sách VSO tuân thủ phương thức tiếp cận đúng đắn. Tôi xin nói chi tiết hơn về điểm thứ hai này.

Tôi chắc chắn các bạn đều hiểu rằng, sau hai ngày hội thảo này, chúng ta chưa thể nói rằng những người có HIV, những người bị ảnh hưởng bởi HIV hoặc những người có nguy cơ nhiễm HIV phải được đối xử công bằng. Vậy đối xử công bằng là gì? Phân biệt đối xử là gì? Phương thức tiếp cận đúng đắn của Liên Hợp Quốc công nhận ba nguyên tắc: không phân biệt đối xử, sự bình đẳng duy trì, trách nhiệm cá nhân/nhân viên.

Chính sách về HIV tại nơi làm việc của VSO đã đảm bảo một cách khách quan cho những người có HIV đều được đối xử công bằng; không bị phân biệt ðối xử tại những thời điểm phù hợp; vấn đề bình đẳng duy trì được quan tâm đặc biệt tại thời điểm cần thiết.

Theo chính sách này, những người có HIV, hoặc bị ảnh hưởng bởi HIV đều là đối tượng tác động của cùng một chính sách và quy trình như những nhân viên và tình nguyện viên khác. Nói cách khác là ở đây không có sự phân biệt ðối xử. Ðiều này bao gồm việc tuyển dụng, vị trí, điều kiện làm việc, cơ hội thăng tiến, nghỉ ốm, bảo hiểm khi ốm và quyền bị từ chối do các vấn ðề về mặt y tế. Về vấn ðề y tế, họ đều là đối tượng tác ðộng của các quyền lợi và giới hạn như những người có các bệnh mãn tính khác.

Tuy nhiên không phải lúc nào chúng ta cũng có thể đối xử với mọi người hoàn toàn bình đẳng. Ðôi khi, tôn trọng quyền lợi có nghĩa là công nhận và tạo ðiều kiện cho các nhu cầu đặc biệt. Nói ðúng theo ngôn từ thì điều này không công bằng. Theo cách nói của Liên Hợp quốc thì chúng tôi gọi điều này là “sự bình bằng duy trì”.’

Ví dụ, chúng ta có thể nói rằng những ngýời có HIV phải nhận đýợc trách nhiệm và cơ hội giống như đồng nghiệp không có HIV của họ. Nhưng nếu như trong trường hợp người có HIV tham dự buổi hội thảo tại một quốc gia yêu cầu phải thử máu trước khi được cấp visa. Nếu như trong quá trình hoàn thành công việc của mình, người có HIV phải tiếp xúc với những bệnh dễ lây nhiễm. Trong trường hợp đó, chúng ta cần phải chú ý hơn nữa để đảm bảo “sự công bằng”. Chính sách của VSO cho phép mọi người có thời gian nghỉ vẫn tính lương sau tai nạn tiếp xúc với HIV, được hưởng dịch vụ miễn phí chống lây nhiễm từ mẹ sang con; được nghỉ phép đặc biệt để chăm sóc cho những người phụ thuộc của họ có HIV; họ được hỗ trợ ðể chống lại sự kỳ thị và phân biệt tại nơi làm việc; họ được hưởng dịch vụ chăm sóc ARV trong vòng một năm sau khi họ thôi phục vụ hoặc làm việc; họ có quyền được thương lượng điều chỉnh nhiệm vụ của mình nếu cần thiết. Những quyền lợi bổ xung này cần thiết ðể ðảm bảo những người có HIV không bị tác động tiêu cực do tình trạng của họ gây ra.

Cuối cùng, quyền lợi đi kèm với trách nhiệm. Thêm vào những trách nhiệm mà mỗi người phải thực hiện cho chính bản thân họ và những ngýời xung quanh, chính sách của VSO buộc những người tuyển dụng có trách nhiệm trong việc cung cấp những tài liệu, thông tin và tập huấn về phòng chống cho nhân viên của họ, trong việc hỗ trợ họ tìm đến tư vấn và kiểm tra HIV tự nguyện và trong việc đảm bảo bảo mật tuyệt đối tình trạng HIV của họ.

Một vài năm gần đây, UNAIDS đã may mắn được hợp tác chặt chẽ với VSO và những tình nguyện viên của VSO tại Việt Nam. Thay mặt cho tổ chức của mình và cá nhân tôi, tôi cảm thấy biết ơn và thực sực xúc động trước những cam kết của VSO với hoạt động tình nguyện, sự đoàn kết và những trao đổi cá nhân với cá nhân. Tôi xin chúc mừng VSO đã xây dựng và ban hành chính sách đúng đắn này cùng với nó là sự ủng hộ hoàn toàn của tôi.

Xin cảm ơn và chúc sức khoẻ tới các đại biểu tham dự hội thảo.