Diễn văn của LHQ tai Hội nghị của UBQG về phòng, chống AIDS và phòng, chống tệ nạn ma túy và mại dâm
Kỷ niệm 10 năm thành lập Ủy ban quốc gia phòng, chống AIDS và phòng, chống tệ nạn ma túy và mại dâm (5/6/2000 – 5/6/2010)
Kính thưa ngài Phó Thủ tướng Trương Vĩnh Trọng, nguyên Phó Thủ tướng Nguyễn Khánh, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Quốc Triệ, Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội Nguyễn Thị Kim Ngân,
Kính chào các quý vị đại biểu, các bạn đồng nghiệp.
Tôi rất vui mừng được có mặt tại đây, ngày hôm nay cùng tất cả các quý vị. Xin nhiệt liệt chúc mừng sự kiện kỷ niệm 10 năm thành lập Ủy ban quốc gia, đánh dấu một giai đoạn đương đầu mạnh mẽ hơn nữa với HIV, ma túy và mại dâm. Thật khó có thể hình dung được, trong vòng một thập kỷ qua , dưới sự điều hành Ủy Ban Quốc gia, Việt Nam đã có những bước tiến thật dài trong công cuộc phòng chống AIDS, ma túy và mại dâm. Lần phát biểu trước với các qúy vị tại Hội nghị Tổng kết một năm công tác của Ủy ban quốc gia, tôi đã nói đến Canh Dần – năm con Hổ, với biểu tượng dũng mãnh đầy nghị lực, năm hứa hẹn sẽ gặt hái rất nhiều thành công. Lúc này đây, khi nhìn vào hàng loạt kết quả đã đạt được của Ủy ban Quốc gia trong 10 năm qua, tôi có ý nghĩ rằng cả một thập kỷ qua của Ủy ban Quốc gia đều là những năm con Hổ đầy nghị lực và thành công!
Công cuộc phòng chống HIV của Việt Nam đã được chỉ đạo và tiến hành trên cơ sở của một loạt các văn bản pháp luật và các chính sách của quốc gia, cho phép tôi được điểm lại những văn bản quan trọng này:
– Ngay từ năm 1995, Ban bí thư Trung ương Đảng cho ra đời Chỉ thị 52 và Ủy ban thường vụ Quốc hội ban hành Pháp lệnh phòng, chống AIDS;
– Năm 2004, Chiến lược Quốc gia Phòng chống AIDS được ra đời, xác định rõ phương hướng hành động đa ngành của công cuộc phòng chống AIDS.
– Năm 2005, Ban bí thư Trung ương Đảng thông qua Chỉ thị 54 về Tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng trong phòng chống HIV thời kỳ mới.
– Năm 2006, Quốc hội thông qua Luật phòng chống HIV/AIDS
– Năm 2008, Việt Nam tiến hành sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật phòng chống ma túy.
– Năm 2009, quốc gia bắt tay vào việc sửa đổi Pháp lệnh phòng chống mại dâm
– Việt Nam đã bãi bỏ điều luật quy định cho rằng bao cao su là bằng chứng của hoạt động mại dâm, nhờ đó, những người mại dâm có thể tự bảo vệ bản thân và khách hàng tránh khỏi bệnh tật.
– Và sắp tới đây Việt Nam sẽ hoàn thành dự thảo Chiến lược quốc gia phòng chống HIV cho 5 năm tới và chiến lược 10 năm phòng, chống ma túy
Được hỗ trợ bằng một khung pháp lý và các chính sách mạnh mẽ này, Việt Nam đã đầu tư vào xây dựng năng lực cho nguồn nhân lực và hệ thống tổ chức để đảm bảo cho các ứng phó với HIV, ma túy và mại dâm có hiệu quả hơn và Ủy ban quốc gia đã tiến bước mạnh mẽ hơn nữa trong công tác điều phối giữa tuyến trung ương và địa phương và với các đối tác quốc tế. Chúng tôi, cộng đồng các tổ chức quốc tế đặc biệt vui mừng khi được Ủy ban quốc gia mời tới tham dự các cuộc họp và tổng kết của Ủy ban quốc gia. Kính thưa Ngài Phó thủ tướng và các bạn Việt Nam, chúng tôi thực sự vui mừng khi được tham gia vào các sự kiện của Ủy ban quốc gia, được là những đối tác để cùng nhau đối thoại về những vấn đề Việt Nam đang quan tâm.
Kể từ năm 2000, khi Ủy ban quốc gia bắt tay vào thực hiện nhiệm vụ được giao cho tới nay, chúng ta thấy:
• Người nghiện ma túy được coi là bệnh nhân, không phải là tội phạm.
• Dịch HIV tại Việt Nam vẫn chủ yếu tập trung ở các nhóm có nguy cơ cao.
• 67.047 người Việt Nam hiện đang được điều trị ARV, tức là 54% số người cần – đã được điều trị ARV.
• Gần 2.000 người sử dụng ma túy ở Hải Phòng, Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh hiện đang tiếp cận với dịch vụ điều trị duy trì Methadone.
• 24,8 triệu bao cao su đã được phân phát cho các nhóm có nguy cơ cao lây nhiễm HIV.
Đây mới chỉ là một số trong nhiều thành công mà Ủy ban quốc gia, các bộ, ngành thành viên và các đối tác đã đạt được. Đây cũng là chính là bằng chứng về thành công của Ủy ban quốc gia đối với công tác lập kế hoạch, dự báo và quản lý cả ba lĩnh vực.Vâng, đó chính là thành quả của những tháng năm lao động miệt mài và tích cực của Ủy ban quốc gia, cùng các bộ, ban ngành thành viên và tòan thể nhân dân Việt Nam.
Suốt chặng đường hoạt động của Ủy ban quốc gia trong vai trò là cơ quan điều phối, chúng tôi, cộng đồng các tổ chức quốc tế, luôn là những đối tác, sát cánh với Ủy ban quốc gia và các bộ, ban, ngành thành viên, phấn đấu hết sức mình, cùng Việt Nam đương đầu với những khó khăn, thách thức về phòng chống HIV, ma túy và mại dâm. Chúng tôi cam kết tiếp tục cùng Ủy ban quốc gia bước tiếp trên những chặng đường mới. Chúng tôi ở đây để cùng sẻ chia những khó khăn, gian nan, vất vả của Việt Nam. Chúng tôi cũng ở đây để dành thời gian và sức lực của mình cho Viêt Nam để cùng tìm ra những ứng phó có hiệu quả với các vấn nạn ma túy và mại dâm. Chúng tôi cũng ở đây để nguyện cống hiến hết sức mình để Việt Nam thực sự chiến thắng trong công cuộc ngăn chặn HIV.
Mọi người dân Việt Nam phải được bảo vệ tránh khỏi lây nhiễm HIV, cho dù họ là những người đang vướng vào các hành vi, khiến họ phải đứng trước nguy cơ lây nhiễm HIV, hay đó những cô cậu học trò ngây thơ, trong sáng. Như Ngài phó thủ tướng Trương Vĩnh Trọng đã từng nói”Tôi không muốn bất cứ một người Việt Nam nào của tôi bị nhiễm HIV. Tôi không muốn có thêm một người tiêm chích ma túy nào bị nhiễm HIV. Tôi không muốn có thêm một trẻ sơ sinh nào của Việt Nam bị nhiễm HIV. Không, tôi không muốn phải chứng kiến người Việt Nam của tôi bị nhiễm HIV. Chúng tôi phải làm nhiều hơn nữa để bảo vệ cuộc sống của mọi người dân Việt Nam. Cuộc sống của mỗi người dân là điều quý giá nhất. Còn những việc khác sẽ dần giải quyết sau”.
Với những hoạt động tận tâm, tận lực của Ủy ban quốc gia, tôi tin tưởng rằng những điều mong ước của ngài Phó Thủ tướng sẽ trở thành hiện thực. Mới đây, chúng tôi chứng kiến Lễ giổ tổ Hùng Vương, tôi nhớ Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nói “ Các Vua Hùng, đã có công dựng nước”, đến giờ phút này tất cả mọi người Viêt Nam đều phải “cùng nhau giữ lấy nước”. Tôi xin kêu gọi tất cả chúng ta hãy tiếp tục phát huy mọi nỗ lực để bảo vệ cho đất nước Việt Nam khỏi nạn dịch HIV, đặc biệt, lúc này, Việt Nam của chúng ta khó có khả năng hòan thành được Mục tiêu Phát triển Thiên niên kỷ số 6: khống chế và bắt đầu đẩy lùi lây lan của HIV và AIDS vào năm 2015. Để hoàn thành được công việc này, chúng ta phải đưa công tác phòng chống HIV vào kế hoạch phát triển của quốc gia, vấn nạn HIV phải được coi là những thách thức của sự nghiệp phát triển đất nước, vì chính HIV cũng gây ra đói nghèo và bất bình đẳng giới. Phòng chống HIV cần được đưa vào Kế hoạch Phát triển Kinh tế-Xã hội giai đoạn 2011- 2015 và kế hoạch của các bộ, ngành một cách chặt chẽ hơn, và đó chính là điểm mấu chốt để hòan thành được các mục tiêu phát triển của quốc gia, cũng như các cam kết quốc tế. Tôi cũng xin trân trọng đề nghị Ủy ban quốc gia sẽ tham mưu và đề xuất với Đảng và Nhà nước để đưa các nhiệm vụ phòng, chống HIV, ma túy và mại dâm vào các văn kiện phù hợp của Đại hội Đảng sẽ diễn ra trong năm tới đây.
Hướng tới tương lai, tôi xin được kêu gọi Việt Nam sẽ tiếp tục thúc đẩy hơn nữa việc thực hiện 3 ưu tiên trong 5 năm tới:
1. Tiếp tục cải thiện môi trường chính sách và pháp luật, nhằm đáp ứng một cách có hiệu quả nhu cầu của những người có nguy cơ lây nhiễm, hoặc sống với HIV; hoặc bị ảnh hưởng của HIV ;
2. Huy động hơn nữa các nguồn lực trong nước và quản lý một cách có hiệu quả hơn , đặc biệt tại tuyến cơ sở, để tạo tính bền vững cho các ứng phó phòng chống HIV của quốc gia và hoàn thành được Mục tiêu Phát triển Thiên niên kỷ số 6;
3. Đảm bảo khả năng tiếp cận bền vững tới các gói dịch vụ toàn diện có chất lượng về dự phòng lây nhiễm HIV, điều trị, chăm sóc và hỗ trợ cho tất các nhóm trọng điểm có nguy cơ cao và những người sống với HIV tại Việt nam;
Xin chớ quên rằng nỗ lực của mỗi chúng ta sẽ có tác động đến hàng triệu người. Tôi tha thiết mong muốn được thấy truyền thống qúy báu “thương người như thể thương thân” của Việt Nam tiếp tục trổ hoa, đơm trái ở khắp mọi nơi trong cuộc đối đầu với HIV này. Không, chúng ta không thể tha thứ cho kỳ thị và phân biệt đối xử và những hành vi vi phạm các quyền đã được quy định trong luật pháp của Việt Nam và được bảo vệ bằng các cam kết quốc tế. Hãy ưu tiên giải quyết nhu cầu của những người dễ bị tổn thương nhất.
Chúng tôi tin tấm lòng nhân ái sẽ đưa Việt Nam tới tương lai rạng ngời.
Ba mươi năm trước đây, một nhà báo nổi tiếng của phương Tây đã tới Việt Nam, ông cũng như chúng tôi ngày hôm nay, luôn trào dâng những xúc cảm về tấm lòng nhân ái của các nhà lãnh đạo Việt Nam. Sau hơn một thập kỷ sống gần gũi với những người dân Việt Nam và là bạn của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại, nhà báo Wilfred Burchett đã viết “Hồ Chí Minh đã dành trọn cuộc đời của Người cho dân tộc. Cả dân tộc đã thể hiện lòng kính yêu Người bằng chính tấm lòng yêu nước đến cháy bỏng, tinh thần dũng cảm vô song và sẵn sàng hy sinh vì dân tộc”.
Tôi thực sự cảm động được có mặt tại đây, đại diện cho cộng đồng các tổ chức quốc tế và để được nói lên cảm nhận của chúng tôi về những truyền thống tốt đẹp về lòng nhân ái và tận tụy của những nhà lãnh đạo Việt Nam. Chúng tôi thấy những nét đẹp truyền thống này đã và đang thể hiện ở người đứng đầu của Ủy ban quốc gia, ngài Phó thủ tướng Trương Vĩnh Trọng và ở từng thành viên của Ủy ban. Thành công và thách thức trong một “ thập kỷ mang biểu tượng con Hổ đầy nghị lực, dũng mãnh và thành công” của Ủy ban quốc gia lại tiếp tục thôi thúc nhiệt huyết, dũng khí và tinh thần xả thân vì sự nghiệp phát triển của đất nước ở hàng triệu, triệu người Việt Nam, cũng như ở nhiều người trong chúng tôi.
Cuối cùng, sau 10 năm xây dựng và phát triển, Ủy ban quốc gia hòan tòan tự hào về những thành tựu mang đầy tính thuyết phục và thấm đậm tình người. Công việc của Ủy ban đâu có phải dễ dàng: sử dụng Methadone điều trị cho những người phụ thuộc ma túy – những ngày đầu, đã có nhiều tranh luận; làm sao đây để đưa được một cách có hiệu quả các dịch vụ giảm hại vào các cơ sở giam giữ; lựa chọn những giải pháp gì đối với vấn đề mại dâm; làm thế nào để tăng cường vai trò các tổ chức xã hội dân sự… Ủy ban quốc gia cùng các bộ, ban ngành thành viên luôn cố gắng để có những can thiệp đúng hướng và sẽ tiếp tục thay đổi và thích ứng với những hòan cảnh mới, sao cho có thể giải quyết được nhu cầu của người dân đang cần đến các dịch vụ này nhất. Tôi xin bày tỏ lòng cảm kích và đánh giá cao công việc của Ủy ban đã làm trong những năm qua.
Cho phép tôi được đặc biệt bày tỏ lòng khâm phục và lời cảm ơn sâu sắc tới ngài Phó Thủ tướng Trương Vĩnh Trọng về những cống hiến Ngài Phó Thủ tướng đã dành cho nhân dân Việt Nam.
Một lần nữa, xin thay mặt cho cộng đồng các tổ chức quốc tế tại Việt Nam, xin chúc mừng Ủy ban quốc gia nhân lễ kỷ niệm 10 năm thành lập. Chúng tôi mong muốn được tiếp tục đi với Ủy ban trên chặng đường 10 năm tới, và những thập kỷ tiếp theo.
Xin trân trọng cảm ơn Ngài Phó thủ tướng và các quí vị đại biểu.
